semerkand rasathanesi ne demek?

Semerkand Rasathanesi

Semerkand Rasathanesi, 15. yüzyılda Timur İmparatorluğu hükümdarı Uluğ Bey tarafından Semerkand'da kurulan önemli bir astronomi merkezidir. Tam adı Ziyc-i Sultani olan rasathane, döneminin en gelişmiş bilimsel çalışmalarının yapıldığı yerlerden biriydi.

Önemli Özellikleri:

• Kuruluş: Uluğ Bey'in emriyle 1420'lerde kurulmuştur.
• Konumu: Semerkand şehrinin kuzeydoğusunda, bir tepe üzerinde yer almaktaydı.
• Donanım: Döneminin en büyük ve gelişmiş astronomik aletlerine sahipti. En dikkat çekeni, 40 metre yarıçaplı devasa bir sekstant idi. Bu alet, gök cisimlerinin konumlarını yüksek bir hassasiyetle ölçmek için kullanılıyordu.
• Bilimsel Çalışmalar: Güneş, Ay ve gezegenlerin hareketleri üzerine detaylı gözlemler yapıldı. Yıldızların konumları belirlendi ve yeni bir yıldız kataloğu oluşturuldu.
• Ziyc-i Sultani: Uluğ Bey ve ekibinin yıllarca süren gözlemleri sonucunda hazırlanan bu yıldız kataloğu, o döneme kadar yapılmış en doğru ve kapsamlı kataloglardan biriydi.
• Bilim İnsanları: Uluğ Bey'in yanı sıra, Gıyaseddin Cemşid ve Ali Kuşçu gibi dönemin önde gelen bilim insanları da rasathanede çalışmıştır.
• Sonuçları: Semerkand Rasathanesi'nde yapılan çalışmalar, astronomi ve matematik alanlarında önemli gelişmelere katkıda bulunmuştur. Uluğ Bey'in Ziyc'i, uzun yıllar boyunca İslam dünyasında ve Avrupa'da temel kaynak olarak kullanılmıştır.

Günümüzdeki Durumu:

Rasathane, Uluğ Bey'in ölümünden sonra bir süre daha faaliyet göstermiş, ancak daha sonra terk edilmiştir. Günümüzde rasathanenin kalıntıları, Semerkand'da bir müze olarak ziyaret edilebilir.